İHRACATÇININ SORUNLARI ÇÖZÜM YOLUNDA
İhracat Zirvesi’nde mücevher ihracatçılarının sorunlarını devletin zirvesine aktaran birlik yönetimi, bu sorunların çözümü konusunda detaylı çalışmalar yapmak üzere Ekonomi Bakanlığı Müsteşarı İbrahim Şenel başkanlığındaki heyetle Dış Ticaret Kompleksi’nde bir araya geldi.
Türkiye İhracatçılar Meclisi tarafından Kasım ayında gerçekleştirilen İhracat Zirvesi’nde, ihracatçılar sorunlarını Başbakan Binali Yıldırım ve Bakanlara aktarma fırsatı yakalamıştı. Bu sorunların çözülmesi için adım atan hükümet, sektörlerle detaylı çalışmalar yapılması talimatını verdi. Geçtiğimiz günlerde İstanbul Dış Ticaret Kompleksi’nde gerçekleştirilen toplantıda Ekonomi Bakanlığı Müsteşarı İbrahim Şenel başkanlığındaki heyetle Mücevher İhracatçıları Birliği Yönetimi bir araya geldi.
Sektörlerle beraber hareket ediyoruz
İhracatçının önündeki sorunların aşılması adına önemli çalışmalar yaptıklarını ifade ederek toplantının açılış konuşmasına başlayan Ekonomi Bakanlığı Müsteşarı İbrahim Şenel, İhracat Zirvesi’nde aktarılan kuyumculuk ve mücevherat sektörünün sorunlarının çözülmesi ile ilgili çalışmalar yaptıklarını ve sektörle işbirliği içinde hareket ederek bu sorunların en sağlıklı ve sonuç veren bir şekilde çözmeyi hedeflediklerini belirtti. Şenel sözlerine şu şekilde devam etti; ‘’İhracatçının sorunu ülkemizin sorunudur. İhracat odaklı büyüme stratejisi uygulayan ekonomimiz için bu sorunların çözülmesi, 2023 ihracat hedeflerimize ulaşabilmemiz açısından son derece önemlidir. Bu sorunların çözümünde sektörlerimizle beraber hareket ediyoruz. Ülkemizin faydasını arttıracak çözümlerle ihracatçılarımızın önünü açıyoruz. Bugün burada kuyumculuk ve mücevherat sektörü ihracatçılarının sorunlarının çözümü için ilgili kurumların yönetici ve temsilcileri ile birlikte bulunuyoruz. Toplantı sonucunda önemli yol kat etmiş olacağımızı ümit ediyorum.’’
Avantajlarımızı kullanabilmemiz için sorunlarımızın çözülmesi gerekiyor
Kuyumculuk ve mücevher ihracatının önündeki önemli engellerden biri olan ÖTV’nin kaldırılmasının sektör için çok önemli olduğunu vurgulayarak konuşmasına başlayan Mücevher İhracatçıları Birliği Başkanı Ayhan Güner, Avrupa ve Birleşik Arap Emirlikleri’nde yaşanan gelişmeler ışığında sektörün önemli fırsatlarla karşı karşıya olduğunu ifade etti. Bu fırsatlardan yararlanabilmek için yapılması gereken çalışmalar olduğuna dikkat çeken Güner sözlerine şu şekilde devam etti; ‘’Hükümetimizin, sorunlarımızın çözümü için gösterdiği yaklaşım bizi cesaretlendiriyor. Ancak çözülmesi gereken problemlerimizi oldukça fazla. İhracatçının önünde bu problemler durdukça, atılan diğer olumlu adımların da önemi azalıyor. Bu süreçlerin senkronize bir biçimde yönetilmesi önemli. Örneğin KKDF sorunu önümüzde dururken ÖTV’nin kaldırılmasının avantajlarını yaşayamıyoruz. Avrupa değerli taş ticaretinin merkezi Antwerp ve Orta Doğu altın ticaretinin merkezi Dubai’de önemli gelişmeler gözlemleniyor. İstanbul’un önünde önemli fırsatlar var. Çok önemli avantajlara sahibiz. Bu avantajları kullanabilmek için önümüzdeki sorunların çözülmesi ve sektörümüzün dünyadaki diğer rakipleri ile eşit şartlarda rekabet edebilir duruma gelmesi önemli. Bu sorunların çözülmesi durumunda sektörümüz dünyanın en önemli değerli taş ve altın ticaret merkezlerinden biri haline gelebilir. Bu fırsatı değerlendirmeliyiz. Bugün burada Ekonomi Bakanlığı Müsteşarı Sayın İbrahim Şenel başkanlığındaki heyetle, bu sorunların çözümü ile ilgili önerilerimizi kendilerine aktarmak üzere toplanmış bulunuyoruz. Gösterdikleri ilgiden dolayı sektörümüz adına kendilerine teşekkür ederiz.’’
Toplantı Mücevher İhracatçıları Birliği Yönetimi tarafından hazırlanan sunum üzerinde madde madde bilgilendirme yapılması ve çözüm yolları ile ilgili tartışılması şeklinde devam etti. Sunumda yer alan sorunlar ve çözüm yolları ise şu şekildeydi;
1.KKDF (Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu)
Dünyada 61 Elmas Borsası var, KKDF sadece Türkiye’de uygulanıyor.
Elmas ve Kıymetli Taşların kayıt altına alınarak Elmas ve Kıymetli Taşlar piyasasında işlem görmesi, uygulanan KKDF kesintisi nedeniyle zorlaşmaktadır. KKDF kaynaklı oluşan %6 oranındaki ek maliyet Türk Mücevher Sektörünün küresel pazarlarla rekabetinde engel niteliği taşımaktadır. Rakip pazarlar araştırıldığında özellikle vergi uygulamaları konusunda Türkiye’ye en yakın ülke olan Belçika modelinde KKDF uygulaması yoktur.
12.05.1988 Tarih ve 88/12944 Sayili Kararnameye iliskin Kaynak Kullanimini Destekleme Fonu Hakkinda Teblig(Sira No:6)
Madde 3/35) 29) Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararın 7 nci maddesi uyarınca, İstanbul Altın Borsasında işlem görmek üzere anılan Kararın 2 nci maddesinde belirtilen özelliklere sahip işlenmemiş kıymetli madenlerin ithali.
Çözüm: 29) Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararın 7 nci maddesi uyarınca, Borsa İstanbul A.Ş. Bünyesindeki piyasalarda işlem görmek üzere anılan Kararın 2 nci maddesinde belirtilen özelliklere sahip işlenmemiş kıymetli madenler ve kıymetli taşların ithali.
2-PLATİN PALADYUM - GRANÜL ALTIN İTHALATINDA KDV
Platin ve paladyum, altın ve gümüş ile eş emtialardır. Bu nedenle altın ve gümüşe tanınan haklar, platin ve paladyum içinde tanımlanmalıdır. %18 KDV olması nedeniyle platin ve paladyumla mücevher üretimi yapılamamaktadır ve bu değerli madenlerin ticareti mümkün olmamaktadır.
Çözüm: KDV Kanunu’nun 17.maddesinin Diğer İstisnalar başlığı altındaki 4.maddesinin g fıkrası gereğince; "Külçe altın, külçe gümüş, kıymetli taşlar(elmas, pırlanta, yakut, zümrüt, topaz, safir, zebercet, inci, kübik, virconia) döviz, para, damga pulu, değerli kağıtlar, hisse senedi, tahvil, varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen kira sertifikaları ile metal, plastik ,lastik, kauçuk, kağıt, cam hurda ve atıkların teslimi" KDV den istisnadır. Ancak; bu maddede yer alan Külçe Altın, Külçe Gümüş, Külçe Platin, Külçe Paladyum ifadelerinin yer alması yeterli olacaktır
Granül altın
KDV Kanunu’nun 17/4. Maddesinde “g) Külçe altın ve külçe gümüş teslimleri ile kıymetli taşların (elmas, pırlanta, yakut, zümrüt, topaz, safir, zebercet, inci) 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre Türkiye’de kurulu borsalarda işlem görmek üzere ithali, borsaya teslimi ve borsa üyeleri arasında el değiştirmesi KDV’den muaftır” hükmü amirdir. Bu ifadeden yola çıkarak KDV Kanununda yalnızca külçe altın ve külçe gümüş tanımı göz önünde bulundurularak fiziki şekil düşünülmekte ve diğer şekillerde -granül, toz, hurda, astar, levha şeklinde- gelen işlenmemiş altın ve gümüş için KDV alınması gerektiğini iddia edilmektedir.
Oysa 17.11.2011 tarih ve 28115 sayılı resmi gazetede yayımlanan 32 Sayılı Kararda yapılan değişiklik ile kıymetli maden kapsamının genişletilerek “külçe, bar, dore, granül, toz ve hurda”nın da işlenmemiş kıymetli maden kapsamına alındığı bilinmektedir.
Çözüm: söz konusu anlam karışıklığını gidermek ve gümrüklerde yaşanan sorunu ortadan kaldırmak için kıymetli madenlerden altın ve gümüşü, işlenmiş ve işlenmemiş olarak sınıflandırmak ve işlenmemiş şekilde gelen her tür ve şekildeki madenlerin KDV’den muaf olduğuna dair düzenlemenin Maliye Bakanlığınca yapılması sorunu çözecektir.
3. ALTIN İHRACAT BEDELİ SAYILMALI
İhracat yapıldıktan sonra 32 sayılı karar nedeniyle gönderilen mal karşılığı parayı ülkeye getirmek gerekiyor. Karşı firma ihracat bedelini para olarak değil altın olarak gönderdiğinde mevzuat kapatmayı yapmıyor. Oysa Altın kuyumculukta para demektir.
Çözüm: İhracat karşılığı Gelen altınların ihracat bedeli sayılması gerekmektedir. Yurt dışına gönderilen külçe altın da ihracat sayılmalıdır
İhracat karşılıklarının ve/veya altın ile ödeme yapacak yabancı alıcılar için altın ile ödeme sistemi oluşturulması
TAKAS VEYA BAĞLI MUAMELE YOLUYLA YAPILACAK İHRACATA İLİŞKİN TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: İHRACAT 2006/4) altın cinsinden yapılan ödemelerde uygulanması.
4.EŞDEĞER EŞYA KULLANIMI
Dahilide işleme izni ile eşdeğer eşya uygulamasının olmaması
Eşdeğer eşya kullanımı
MADDE 6 – (1) Şartlı muafiyet sistemi çerçevesinde dahilde işleme izin belgesi kapsamında işlem görmüş ürünün elde edilmesi için ithal eşyasının yerine eşdeğer eşya olarak, asgari 8 (sekiz)’li bazda gümrük tarife istatistik pozisyonu, ticari kalite ve teknik özellikleri itibarıyla aynı kalite ve nitelikleri taşıyan serbest dolaşımdaki eşya kullanılabilir.
Öneri– (1) Şartlı muafiyet sistemi çerçevesinde dahilde işleme izini veya izin belgesi kapsamında işlem görmüş ürünün elde edilmesi için ithal eşyasının yerine eşdeğer eşya olarak, asgari 8 (sekiz)’li bazda gümrük tarife istatistik pozisyonu, ticari kalite ve teknik özellikleri itibarıyla aynı kalite ve nitelikleri taşıyan serbest dolaşımdaki eşya kullanılabilir.
5. KUYUMCUKENT SERBEST TİCARET BÖLGESİ
DUBAI:
%5 Gümrük vergisi 2017’de uygulanmaya başlandı. Dubai’nin elmas ticaret hacmi 40 milyar dolar altın takı ticaret hacmi ise 60milyar dolar. Dubai’de yapılan mücevher ticaretin %90‘ı ihracattan oluşmaktadır. Türkiye bu fırsatı avantaja çevirmelidir
Dubai mücevher ticaretinde önemli bir konuma sahiptir. Dubai’de uygulanan gümrük oranı genel olarak %5’tir. Diğer taraftan Dubai’de 2018 yılından itibaren tüm ürünlerde %5 KDV uygulanacaktır. Dubai’de uygulanacak bu yeni vergiyi Türkiye’de yapılacak düzenlemelerle avantaja çevirebiliriz. Dubai’nin mücevher ticaretindeki üstün konumu ve mücevher ticaretindeki payını bu yeni KDV oranıyla birlikte ülkemize kaydırabilir, İstanbul’u mücevher merkezi haline getirebiliriz.
Çözüm: Kuyumcukent’in serbest ticaret bölgesi yapılarak vergi kolaylığı ve ihracat prosedürlerinin azaltılması ile İstanbul kuyumculuk ticaretinin merkezi olabilir.
6-YABANCILARIN ÇALIŞMA İZNİNİN KOLAYLAŞTIRILMASI
Yabancı firmaların kilit personellerinin atanmasında süre sınırı iznin alınmasında zorluklar oluşturmaktadır.
Firma temsilcisi olarak sadece 1 kişiye izin verilmektedir. Bu sayı 2’ye çıkarılmalıdır.
Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmeliği
Yurt Dışından Yapılacak Başvurular
Madde 6 - Yabancılar, yurt dışından çalışma izni için başvurularını, uyruğunda bulundukları veya daimi ikamet ettikleri ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti temsilciliklerine yaparlar.
Temsilcilikler, çalışma izin talebine ilişkin olabilecek değerlendirmeleri ile birlikte bu başvuruları doğrudan Bakanlığa iletirler.
(Değişik fıkra:RG-28/4/2011-27918) Türkiye Cumhuriyeti temsilcilikleri ve Bakanlık, yurt dışından yapılacak çalışma izni başvuruları ile ilgili işlemleri elektronik ortamda yürütür. Yabancının temsilciliğe başvuru tarihini takip eden on işgünü içinde işverence elektronik başvurunun yapılması ve başvuru için istenilen belgelerin Bakanlığa ulaştırılması gerekir.
Öneri:RG-28/4/2011-27918) Türkiye Cumhuriyeti temsilcilikleri ve Bakanlık, yurt dışından yapılacak çalışma izni başvuruları ile ilgili işlemleri elektronik ortamda yürütür. Yabancının temsilciliğe başvuru tarihini takip eden otuz işgünü içinde işverence elektronik başvurunun yapılması ve başvuru için istenilen belgelerin Bakanlığa ulaştırılması gerekir.
7. YABANCI FİRMALARIN FUAR KATILIMLARININ KOLAYLAŞTIRILMASI
Fuara katılacak yabancı firmaların sergileme amaçlı ürünlerinde %25’e varan teminat gereksinimi firmaların fuara katılmasına engel olmaktadır. Bu oran çok yüksek. Türk firmaları yurtdışında örneğin italya’da fuarlara katıldığında % 2 oranında teminat veriyorlar.
Çözüm: Dünya’da bu teminat oranları ne kadarsa bizde de aynısı uygulanmalı.
Toplantı sonunda üzerinde konuşulan maddelerle ilgili gerek Ekonomi Bakanlığı gerekse Mücevher İhracatçıları Birliği tarafından yapılması gereken çalışmalarla ilgili iş planları oluşturuldu. Heyet toplantı sonrasında ‘’Kuyumcukent’in Serbest Bölge Olması’’ konu başlığı ile ilgili değerlendirmeler ve yerinde incelemeler yapmak üzere Kuyumcukent’e geçti.
