De Beers ve Botswana Hükümetinden Stratejik Anlaşma
De Beers ve Botswana hükümeti elmas kategorisinde yeni bir anlaşmaya gidiyor. Anlaşma ile Botswana'ya daha fazla işlenmemiş elmas gönderilmesi ve ülkenin ekonomisinin daha da çeşitlendirmesine yardımcı olacak bir fon oluşturulması amaçlanıyor.
De Beers Group ve Botswana hükümeti, mevcut sözleşmenin çok kez uzatılmasının ve 54 yıllık ortaklıklarının geleceğine ilişkin çok sayıda spekülasyonun ardından yeni bir satış anlaşmasına vardı.
Anlaşma, Botswana'ya daha fazla işlenmemiş elmasın gitmesini ve ülkenin ekonomisini daha da çeşitlendirmesine yardımcı olacak bir fonun geliştirilmesini öngörüyor.
De Beers, tarafların yeni satış anlaşması kapsamında istisnai elmaslar konusunda Botsvana hükümetiyle ortaklık kurarak ülkenin en pahalı taşlarından daha fazla fayda edilmesini planlıyor.
Yeni anlaşmanın şartlarına göre, devlete ait Okavango Diamond Company (ODC) aracılığıyla satılan, De Beers ve Botsvana Hükümeti arasındaki bir ortak girişim olan Debswana (Botsvana'da bulunan elmas madenlerinin işletilmesinden sorumlu olan şirket ) arzının payı başlangıçta yüzde 25'ten yüzde 30'a çıkıyor.
Zaman içinde ODC'nin tedarik payı kademeli olarak artacak ve sözleşmenin son yılında yüzde 50'ye ulaşacağı belirtildi.
De Beers Genel Müdür Yardımcısı Paul Rowley Pazartesi günü verdiği bir röportajda; yeni anlaşmanın COVID-19 salgını nedeniyle kesintiye uğrayan yıllarda süren müzakerelerin ardından geldiğini ve mevcut anlaşmanın 13 yıl önce imzalandığında belirlenen emsalin devam ettiğini söyledi.
Bu anlaşma 1 Ocak 2011'de yürürlüğe girmiş ve ODC'yi kurarak elmas toplama ve satışının Londra'dan Gaborone, Botsvana'ya taşınmasını öngörmüştü.
ODC'nin kaba elmastaki payı da bu anlaşma çerçevesinde zaman içinde artarak yüzde 10'dan sözleşme sonunda ulaşılan yüzde 25'e yükseldi.
Rowley, De Beers ve Botsvana hükümetinin bu yeni sözleşmeyi hazırlarken ülkenin değer zincirinde aşağıya doğru ilerlediğini görmek ve her iki taraf için de bir "kazan-kazan durumu" yaratmak konusunda "çok istekli" olduklarını belirtti.
De Beers Tarafından Fon Katkısı Sunulacak
Anlaşma ayrıca De Beers'in Botswana'nın ekonomisini çeşitlendirmesine ve ülkenin en büyük özel işvereni olan elmas endüstrisi dışında istihdam yaratmasına yardımcı olmak için yeni oluşturulan bir fona katkıda bulunmasını da içeriyor.
Botsvana'da Jwaneng, Orapa ve Letlhakane olmak üzere üç aktif elmas madeni bulunuyor.
Mevcut ömürleri 13 yıl (Jwaneng, 2036) ile 20 yıl (Letlhakane, 2043) arasında değişiyor, ancak herhangi bir uzatma projesi onaylanırsa bu durum değişebiliyor. (Ülkedeki dördüncü bir maden olan Damtshaa'nın bakım ve onarımı devam ediyor.)
Yeni anlaşma kapsamında De Beers, Botsvana'nın ekonomisini büyütmesine ve elmas endüstrisinin yanı sıra diğer sektörlerde de daha fazla istihdam yaratmasına yardımcı olmak üzere tasarlanmış bir fon olan "Kalkınma için Elmaslar Fonu "na 75 milyon dolar peşin yatırım yapmayı planlıyor. Önümüzdeki 10 yıl içinde 750 milyon dolara kadar katkıda bulunmayı hedefleyen De Beers, "bilgiye dayalı bir ekonominin" büyümesini desteklemeye odaklanıyor.
''De Beers'in uzun yıllardır Botswana'nın ekonomisini çeşitlendirmesine yardımcı olmanın yollarını aradı, bu yollar arasında girişimciliğe -özellikle de kadınlara ait işletmeleri- desteklemek, turizme para yatırmak ve Okavango Deltası'nı korumak ve yeşil enerjinin geliştirilmesine destek verildi.’’
- De Beers Genel Müdür Yardımcısı Paul Rowley -
Geçen hafta varılan anlaşma resmileşen bir anlaşma değildir. Teknik olarak sona eren mevcut satış ve madencilik anlaşmalarının şartları, iki taraf yeni sözleşmenin uygulanması üzerinde çalıştığı sürece yürürlükte kalacak.
Rowley, anlaşmanın 2023 sonu ya da 2024 başında tamamlanmasını beklediklerini söyledi.
